انواع پمپ های آتش نشانی
پمپ های آتش نشانی از جمله مهمترین و اساسی ترین تجهیزات در شغل آتش نشانی هستند که آتش نشان ها با استفاده از آن ها می توانند در مواقع آتش سوزی و خطر در زمان مناسب آتش را مهار کنند. انواع پمپ های آتش نشانی این امکان را برای آتش نشان ها فراهم می کنند تا بتوانند در مواقع لزوم با استفاده از آب درون این پمپ ها آتش را مهار کنند. پمپ های آتش نشانی دارای نمونه های مختلفی هستند که هر کدام از آن ها نیز در اندازه های متنوعی طراحی و ساخته شده اند.
بکارگیری از انواع مختلف پمپ آتش نشانی در مواقعی که فشار تغذیه آب عمومی کم است و برای فعال کردن اسپرینکلر ها مناسب نیست، امری لازم و ضروری است که سبب رفع خطر می شود. پمپ های آتش نشانی معمولا از محرک های دیزل یا الکتریکی برخوردار هستند که این ویژگی سبب شده تا کارایی این پمپ ها افزایش یابد. نمونه های دیزلی این پمپ ها برای مخازن آب اختصاصی مورد استفاده قرار می گیرد در حالی که نمونه الکتریکی آن ها جهت تقویت فشار استفاده می شوند. انواع پمپ های آتش نشانی دارای محدوده ظرفیتی حدود ۲۵تا ۵۰۰۰ gpm هستند. کاربرد مدل های مختلف پمپ آتش نشانی بسیار متنوع است و در امور گوناگونی از این پمپ ها استفاده می شود.
پمپ های آتش نشانی دارای نمونه های بسیار متنوعی هستند که هر کدام از آن ها نیز کارایی ویژه ای دارند. برای مثال اجکتور پمپ آتش نشانی یکی از انواع پر کاربرد این وسیله می باشد. انواع مختلف این وسیله در اندازه و طرح های گوناگونی تولید شده اند. شناخت انواع پمپ های آتش نشانی سبب می شود تا شما در هنگام خرید و یا استفاده از این پمپ ها بتوانید بهترین عملکرد را داشته باشید. از جمله نمونه های مختلف انواع مختلف پمپ آتش نشانی می توان به موارد زیر اشاره کرد.
همچنین ببینید: پمپ آتش نشانی توهاتسو
پمپ آتش نشانی عمودی خطی
این نمونه از انواع پمپ های آتش نشان به گونه ای طراحی شده اند که کمترین فضا را اشغال می کنند. طراحی ویژه این مدل پمپ های آتش نشانی سبب شده است تا از آن در ساختمان های کوچک و کم جا استفاده شود. این پمپ ها به شکل خطی و همچنین در امتداد لوله ها نصب می شوند. ورودی و همچنین خروجی این نمونه از پمپ ها در یک موقعیت است.
پمپ های عمودی و خطی در مواقعی که مصرف انرژی کم و افزایش طول عمر پمپ مهم باشد، استفاده می شوند.
پمپ آتش نشانی عمودی توربینی
پمپ های عمودی توربینی نمونه ای از پمپ های سانتریفیوژی هستند که کاربرد‌های بسیار متنوعی نیز دارند. از این نمونه پمپ ها جهت استخراج آب مورد نیاز از قنات های گوناگون و سفره های آب زیر زمینی استفاده می شود. نام دیگر این پمپ ها پمپ شفت خطی است. یکی از ویژگی های بسیار خوب این نمونه از پمپ ها نیز قیمت مناسب آن ها است که سبب شده افراد بتوانند به راحتی آن را تهیه کنند.
پمپ آتش نشانی سانتریفیوژ تک طبقه افقی
این نمونه از پمپ ها درحال حاضر در میان انواع پمپ های آتش نشانی از کاربرد بیشتری برخوردار هستند. این پمپ ها با توجه به نیروی گریز از مرکز فعالیت می کنند. در ساختار پمپ سانتریفیوژی پروانه ای درون پوسته بکار رفته است. وجود این پروانه سبب عملکرد بهتر این پمپ می شود.
عملکرد این پمپ به این صورت است که آب به مرکز پروانه وارد می شود و این امر نیز سبب می شود تا تسلط نیروی گریز از مرکز به محیط پروانه انتقال و فشار زیاد شود و از بخش خروجی خارج شود.
پمپ آتش نشانی دومکشه
پمپ های آتش نشانی مدل دو مکشه در گروه پمپ های گریز از مرکز جای می گیرند. این نوع از پمپ های آتش نشانی دارای محفظه حلزونی شکل و یک طبقه هستند. از جمله ویژگی های بسیار خوب این نمونه از پمپ های آتش نشانی می توان به قابلیت تعویض اجزای آن اشاره کرد. پروانه پمپ دو مکشه از نیروی محوری برخوردار است و به شکل استاتیکی و همچنین دینامیکی فعالیت می کند. در پمپ های نوع دو مکشه محور پمپ از نظر نشت سیال مورد پمپاژ کامل آب بندی شده است و روی محور در موقعیت آب بندی شده توسط بوش محافظ پوشیده شده است.
ویژگی های پمپ آتش نشانی
- قدرت و بازده بالا: قدرت این تجهیزات باید به اندازه ای باشد که در مواقع ضروری بتوان به راحتی با استفاده از آن ها مایعات خاموش کننده را انتقال داد.
- مقاومت بالا: پمپ های آتش نشانی باید در برابر حرارت زیاد و فشار بالای آب مقاوم باشند. همچنین نباید در برابر عوامل خارجی، ضربه، ساییدگی، اجسام تیز و… به راحتی از بین برود.
- نگهداری و استفاده آسان: نوع ساخت این پمپ ها باید به گونه ای باشد که بتوان به راحتی از آن ها استفاده کرد. همچنین نیاز به نگهداری خاصی نداشته باشد.
- قابل اتصال به منابع مختلف: پمپ ها باید به منابع مختلف مانند چاه ها، سیستم آب شهری، دریاچه و… قابل اتصال باشند.
- کارایی بالا: پمپ های آتش نشانی باید در شرایط و امکان مختلف قابل استفاده باشند.
- استاندارد ها: این تجهیزات باید طبق استاندارد های ایمنی مربوطه ساخته شوند.
اجزای پمپ آتش نشانی
انواع پمپ های آتش نشانی مانند سایر تجهیزات فنی دارای بخش ها و قسمت های متنوعی هستند. وجود هر کدام از این اجزا در پمپ های آتش نشانی سبب افزایش کارایی و همچنین عملکرد بهتر آن ها شده است. از جمله اجزای پمپ های آتش نشانی می توان به موارد زیر اشاره کرد.
- تابلو که حاوی فشارسنج و همچنین سرعت سنج است
- پروانه
- پوسته
- شفاف
- ناف پمپ
- تخلیه کننده( بخشی برای خارج کردن هوا از پمپ های سانتریفیوژی)
- بخش ورودی و خروجی پمپ
همچنین ببینید: پمپ مکنده مایعات AWG
بوستر پمپ آتش نشانی چیست؟
افراد ممکن است در طی فرآیند خرید و یا انتخاب پمپ های آتش نشانی با این سوال که بوستر پمپ آتش نشانی چیست؟ مواجه شوند. به طور کلی می توان گفت که بوستر به معنای تقویت کنند است. بوستر پمپ به مجموعه ای از الکتروپمپ ها گفته می شود که به شکل موازی و باهم بر روی یک شاسی وصل می شوند. این امر نیز سبب می شود تا فشار آب مورد نیاز برای سیستم های آبرسانی یا آتش نشانی در ساختمان های مختلف، مصارف خانگی، مصارف صنعتی، مصارف کشاورزی، ساختمان های بلند به بهترین شکل فراهم شود. از دیگر عملکرد های ویژه بوسترهای پمپ می توان به این موضوع نیز اشاره کرد که بوستر های پمپ این قابلیت را دارند تا شبکه مصرفی را در فشار ثابت و معینی نگه دارند.
بوستر پمپ دارای انواع مختلفی است که هر کدام از آن ها برای استفاده در مکان های گوناگونی بکار گرفته می‌شوند. می توان گفت که بوستر پمپ به دو دسته پوستر پمپ آبیاری و همچنین بوستر پمپ آتش نشانی تقسیم می شوند.
بوسترهای پمپ براساس نوع عملکرد و همچنین کارایی که دارند در نمونه های مختلفی تقسیم می شوند. ازجمله انواع مختلف بوستر پمپ می توان به مواردی مانند بوستر پمپ دور ثابت و بوستر پمپ دور متغیر اشاره کرد. نمونه دور متغییر بوستر پمپ، در امور مربوط به آتش نشانی کاربرد ندارد. بنابراین می توان گفت که اگر قصد تهیه بوستر پمپ، جهت انجام امور آتش نشانی و کنترل آتش را دارید بهتر است نمونه دور ثابت این بوسترها را خریداری کنید.
در بوستر پمپ های دور متغیر برای جلوگیری از وارد شدن ضربه های الکتریکی و مکانیکی، هنگام شروع به کار از اینورتر استفاده می شود. سرعت و قدرت موتور بوستر پمپ های دور متغیر با استفاده از سنسور تغییر می کند. سنسور ها کاهش و افزایش آب را اندازه گیری میکنند و به تابلوی هوشمند انتقال می دهند.
تفاوت بوستر های دور متغیر و دور ثابت این است که در مدل دور متغیر سنسور وجود دارد و هنگام شوع به کار از اینورتر استفاده می کند.
علاوه بر آن بوستر پمپ های آتش نشانی به انواع تک پمپ و چند پمپ تقسیم می شوند.
بوستر پمپ های تک پمپ
از این پمپ ها در حوزه صنعت و آبرسانی، برای تامین آب به مقدار کم یا متوسط استفاده می شود. برای استفده از این پمپ ها بابد کلکتور ورودی این پمپ را به منبع آب و کلکتور خروجی را به شبکه مصرفی متصل کرد.
بوستر پمپ های چند پمپه
بوستر های چند پمپه به دو دسته زیر تقسیم می شوند:
بوستر پمپ با الکتروپمپ پیشرو: این نوع از پمپ ها، از یک الکتروپمپ پیشرو و چند الکتروپمپ اصلی با ظرفیت بیشتر از الکتروپمپ پیشرو تشکیل شده اند؛ اما فشار آن ها با یکدیگر برابر است.
بوستر پمپ بدون الکتروپمپ پیشرو: این پمپ ها از چند الکتروپمپ پیشرو تشکیل شده اند.
ویژگی بوستر پمپ های آتش نشانی
افزایش فشار آب: فشار آب خارج شده از شیلنگ آتش نشانی توسط این تجهیزات افزایش می یابد.
قابل استفاده برای ساختمان های بلند: بوستر پمپ های با افزایش فشار آب، رسیدن آن به طبقات بالای ساختمان های بلند را ممکن می کنند.
اتوماتیک بودن: هنگامی که سیستم اعلام و اطفا حریق ساختمان ها فعال شود، بوستر پمپ ها نیز به صورت اتوماتیک فعال می شوند.
اجزای بوستر پمپ های آتش نشانی
- شیرآلات
- پمپ
- کلکتور
- لرزه گیر
- الکتروپمپ
- شاسی
- تابلو کنترل و فرمان
- منبع تحت فشار
- اتصالات
- تجهیزات اندازه گیری و کنترل
نحوه کار پمپ های آتش نشانی
انواع پمپ های آتش نشانی به منظور کنترل حریق و آتش سوزی های مختلف مورد استفاده قرار می گیرند و یکی از اصلی ترین تجهیزات آتش نشانی به شمار می روند. این نمونه از پمپ ها، آب تحت فشار را بوسیله نازل با سرعت بسیار زیاد به داخل لوله باریک وارد می کنند و این امر نیز سبب خروج هوا از درون لوله می شود. در این هنگام به دلیل خلاء ایجاد شده، فشار جو آب را به درون پمپ موردنظر منتقل می کند و آب نیز از سمت لوله خروج از پمپ خارج می شود. نحوه کار این پمپ ها به ترتیب زیر است:
- جذب آب: پمپ های آتش نشانی ابتدا آب را با استفاده از ولو و یک شیلنگ از منبع جذب می کنند.
- خروج آب: آب داخل این تجهیزات، با استفاده از نازل ها یا شیلنگ هایی که به آن ها متصل هستند، با فشار خارج می شود.
- مانیتورینگ: در بعضی از مدل های هوشمند پمپ های آتش نشانی، سیستم های کنترل هوشمندی وجود دارد که میزان جریان و فشار آب توسط آن ها کنترل می شود.
همچنین ببینید: ست هیدرولیک لوکاس
علت افت فشار در پمپ آتش نشانی
پمپ های آتش نشان به دلایل گوناگونی ممکن است دچار افت فشار شوند. این امر بر روی کیفیت عملکرد پمپ ها اثر گذار است و ممکن است فعالیت پمپ آتش نشانی را نیز مختل کند. بنابراين بهتر است با عواملي که می تواند سبب افت فشار در پمپ ها شوند آشنا شوید تا بتوانید در صورت افت فشار پمپ، این مشکل را به موقع برطرف و از خرابی پمپ پیشگیری کنید این امر سبب می شود تا بتوانید از از ایجاد هزینه های سنگین خرید پمپ جدید پیشگیری کنید. از جمله عواملی که می تواند سبب افت فشار در انواع پمپ های آتش نشانی شود می توان به موارد زیر اشاره کرد.
- هوا گرفتن سیلندر انتقال آب
- عمق مکش زیاد باشد
- وارد شدن آسیب جدی به پروانه پمپ مورد نظر
- وجود جسم خارجی در شماره ای پروانه پمپ
تست عملکرد پمپ آتش نشانی
برای آگاهی از عملکرد درست و مناسب پمپ های آتش نشانی بهتر است در بازه های زمانی مختلف عملکرد آن ها را تست کنیم تا در صورت وجود مشکل در پمپ ها آن را برطرف کنیم. از جمله مواردی که در هنگام تست عملکرد پمپ های آتش نشانی باید به آن توجه شود، عملکرد درست پمپ هم به صورت دستی و هم اتوماتیک و روشن شدن به موقع و مناسب پمپ است. بازه زمانی مناسب برای تست عملکرد انواع پمپ های آتش نشانی متفاوت است. به طور کلی بهتر است بررسی پمپ های آتش نشانی دیزلی و الکتریکی هر هفته یا هر ماه انجام شود. از جمله مواردی که در تست عملکرد پمپ ها باید مورد بررسی قرار گیرد می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- سلامت اجزای مختلف تشکیل دهنده پمپ
- وضعیت مخزن پمپ
- وضعیت عمومی پمپ
- وضعیت مخزن سوخت پمپ
- بررسی سلامت یاتاقان پمپ
- بررسی سلامت و کیفیت صافی های مختلف پمپ
انتخاب پمپ آتش نشانی
انتخاب پمپ آتش نشانی متناسب با نیاز، یکی از مسائل بسیار مهمی است که در هنگام خرید پمپ باید به آن توجه شود. انتخاب پمپ مناسب سبب می شود تا افراد بتوانند به بهترین شکل از پمپ خریداری شده استفاده کنند. پمپ های آتش نشانی دارای انواع مختلفی هستند که هر کدام عملکرد متفاوتی دارند. افراد می توانند با توجه به این موضوع که در چه مکانی و به چه منظوری نیاز به پمپ دارند از بین انواع مختلف پمپ های آتش نشانی محصول مورد نیاز خود را خریداری کنند.
افرادی که جهت خارج کردن آب از سفره های آب زیر زمینی و یا قنات نیاز به پمپ دارند می توانند پمپ های عمودی توربینی را انتخاب کنند. زیرا این نمونه از پمپ ها مناسب ترین پمپ برای این امر هستند. پمپ های سانتریفیوژی نیز از نمونه پر کاربرد پمپ های آتش نشانی هستند که افراد با خیال راحت می توانند آن را برای انجام امور مختلف انتخاب کنند. انتخاب پمپ مناسب، امری بسیار مهم است که توجه و دقت به آن سبب می شود تا افراد بتوانند محصول مورد نیاز خود را با کیفیت عالی و کارایی بالا خریداری کنند. انتخاب پمپ مناسب در کاهش هزینه ها تاثیر بسیار زیادی دارد.
استاندارد پمپ های آتش نشانی
ضروری است که همه پمپ های آتش نشانی بر اساس استاندارد های NFPA ساخته شوند. ایمنی بالا و میزان فشار خروجی از مسائل مهمی است که در ساخت این پمپ ها باید در نظر گرفته شود. برخی از استاندارد ها و اصولی که باید به آن توجه شود به صورت زیر است:
- فشار پمپ های آتش نشانی باید 120 تا 140 درصد فشار نامی باشد. (در شرایط نرخ جریان صفر)
- پمپ ها در نقطه نامی، فشار و جریان نامی را ایجاد می کنند.
- نرخ جریان 150 درصد جریان نامی در فشار 65 درصد فشار نامی، بیشترین میزان جریان مورد انتظار از پمپ های آتش نشانی است.
مواد اولیه بدنه پمپ های اتش نشانی
- پوسته: چدن خاکستری
- پمپ: جنس پمپ از برنز، چدن نشکن، استنلس استیل
- پروانه: استنلس استیل، برنز
- محور پمپ: استنلس استیل
- یاتاقان: بلبرینگ روغن کاری شده با گریس
آزمایش های دوره ای پمپ های آتش نشانی
این پمپ ها باید به صورت دوره ای در دو حالت روشن شدن اتوماتیک و روشن شدن دستی آزمایش شوند. طبق استاندارد NFPA پمپ های باید به صورت هفتگی آزمایش شوند. همچنین گفته می شود می توان پمپ های دیزل را به صورت هفتگی و پمپ های الکتریکی را به صورت ماهانه بازرسی کرد. تمام مراحل راه اندازی و کارکرد پمپ ها بدون آب باید در بازرسی های دوره ای آزمایش شوند. پمپ های دیزل به مدت 30 دقیقه و پمپ های الکتریکی 10 الی 15 دقیقه باید تست شوند. این آزمایش های باید در دمای کاری عادی و سرعت عادی انجام شود.
برای کسب اطلاعات بیشتر دراین مورد می توانید فصل 5 استاندارد NFPA25 را بررسی کنید.
آزمایش جریان آب
پمپ های اتش نشانی باید حداقل سالانه یکبار در شرایط جریان آب کامل تست شوند. ویژگی های پمپ ها در نقطه نامی و حداکثر خروجی ثبت می شود. ممکن است طی سالها کارایی این تجهیزات کاهش یابد یا بدنه انها آسیب ببیند. با انجام سالانه این تست ها از بروز مشکل هنگام عملیات جلوگیری می شود.
انواع پمپ خودرو آتش نشانی
پمپ های خودرو آتش نشانی، نمونه ای دیگر از انواع پمپ های آتش نشانی هستند که از عملکرد و همچنین طراحی ویژه ای برخوردار می باشند. این نوع از پمپ ها از نمونه گریز از مرکز هستند که محفظه آن ها به شکل حلزونی و همچنین تک طبقه است. از دیگر ویژگی های خاص این نمونه از پمپ ها می توان به قابلیت تعویض اجزای آن اشاره کرد. این موضوع سبب می شود تا در صورت خرابی اجزای پمپ افراد بتوانند به راحتی قطعه آسیب دیده را تعویض کنند و از ایجاد هزینه های سنگین پیشگیری نمایند.
پمپ خودرو آتش نشانی به صورت دینامیکی و همچنین استاتیکی فعالیت می کند. یاتاقان های استفاده شده در این نمونه از پمپ ها اگر به درستی مورد استفاده قرار گیرند نیازی به روغن کاری ندارند و می توانند باکیفیت بالا به فعالیت خود ادامه دهند، چراکه بلبرینگ دارای شیار این پمپ ها دارای پوشش هستند.
سخن پایانی
پمپ های آتش نشانی ازجمله تجهیزات بسیار مهم و ضروری در کنترل آتش هستند. انواع پمپ های آتش نشانی دارای طرح ها و همچنین اندازه های بسیار مختلفی هستند که این امر سبب شده تا افراد بتوانند متناسب با نیاز خود پمپ موردنظر خود را خریداری کنند. پمپ های آتش نشانی در انواع مختلف عمودی خطی، عمودی توربینی، سانتریفیوژی، دو مکشه و… وجود دارند که هر کدام از آن ها دارای عملکرد ویژه ای هستند.
تست عملکرد پمپ های آتش نشانی، در بازه های زمانی معین سبب می شود تا افراد بتوانند مشکلات احتمالی این نمونه از پمپ ها را در زمان مناسب متوجه شوند و آن ها را برطرف کنند. این امر سبب می شود تا فعالیت پمپ ها در مواقع لزوم با بهترین کیفیت همراه باشد. بنابراین می توان گفت که یکی از بهترین کارها برای افزایش کیفیت عملکرد پمپ های آتش نشانی تست عملکرد آن ها و بررسی وضعیت اجزای گوناگون آن ها است. همچنین بهتر است این امر توسط افراد متخصص در این زمینه انجام شود.