دتکتور گاز

در مکان هایی که احتمال نشت گاز وجود دارد، خطرات زیادی جان و مال مردم را تهدید می کند. در این مکان ها از گازهای قابل اشتعال مانند متان استفاده می شود که به راحتی مشتعل می شوند. در خانه نیز احتمال نشت گاز از اجاق گاز و لوازم خانگی وجود دارد. آشکارسازهای گاز یا ( دتکتور گاز ) یکی از تجهیزات اعلام حریق می باشد که برای تشخیص گازهای خطرناک در محیط طراحی شده اند. اگر مقدار گاز موجود در هوا از حد تعریف شده در سیستم بیشتر شود، هشدار نشت گاز یا ردیاب گاز یک سیگنال هشدار را به صفحه کنترل مرکزی ارسال می کند.

نشت گاز چه در منازل و چه در مراکز صنعتی فاجعه می آفریند. متأسفانه اغلب مردم فکر می کنند که با تکیه بر حس بویایی خود می توانند نشت گاز را به موقع تشخیص دهند. اما در واقع اینطور نیست. بیشتر اوقات، غلظت گاز در یک مکان برای ایجاد انفجار و آتش سوزی کافی است. اندازه گیری دستی غلظت گاز خطاهای زیادی دارد و لحظه ای است. اما این کار به صورت خودکار و همیشه با یک دستگاه کوچک و سبک وزن به نام آشکارساز گاز یا دتکتور گاز (gas datector) انجام می شود.

گاز سنج نیز وسیله دیگری است که می توان از آن برای تشخیص گاز ها استفاده کرد. با این تفاوت که دتکتور دستگاهی است که در یک مکان ثابت نصب می‌شود و غلظت گازهای خطرناک در آن محیط را به طور مداوم اندازه‌گیری می‌کند، اما گازسنج دستگاهی است که می‌توان آن را به صورت دستی حمل کرد و در محیط‌های مختلف مورد استفاده قرار داد. از انواع گاز سنج ها می توان به گازسنج bw و گاز سنج msa اشاره کرد.

دتکتور گاز چیست؟

آشکارساز گاز یا دتکتور گاز وسیله ای است که وجود گازهای قابل اشتعال و سمی را در فضا تشخیص می دهد. این دستگاه جزء تجهیزات ایمنی ساختمان ها و مراکز صنعتی است که به کمک آن می توان نشت گاز را به سرعت تشخیص داد. آشکارساز گاز به سرعت غلظت غیرعادی گاز را تشخیص می دهد و بلافاصله سیستم های کنترل را مطلع می کند. دتکتورهای گاز دارای استانداردها و گواهینامه های متفاوتی از سازمان های صدور گواهینامه صنعت هستند.

در دتکتورهای هوشمند گاز، تغییرات چگالی گاز توسط مبدل به جریان 2 تا 20 میلی آمپر تبدیل شده و با کابل سه سیم برای اندازه گیری و کنترل به مرکز اصلی ارسال می شود. سنسور نشت گاز سیستم های اطلاع رسانی را با نظارت بر گازهای خطرناک، اکسید کننده، سمی و انفجاری هشدار می دهد تا از طریق دستگاه های صوتی، تصویری و گاهی اوقات لرزش یا ارتعاش به افراد هشدار دهد.سیستم های دارای آشکارسازهای گاز هوشمند به گونه ای طراحی شده اند که پس از تشخیص خطر می توانند به سیستم های تهویه متصل شوند. طبیعتاً اگر غلظت گازهای منتشر شده در محیط زیاد باشد، زنگ خطر به صدا در می آید. انواع دتکتورهای نشت گاز بر اساس فناوری مورد استفاده برای شناسایی گازها عبارتند از:

• آشکارساز گاز با فناوری مادون قرمز (IR)
• سنسورهای کاتالیزوری
• تشخیص گاز الکتروشیمیایی

دتکتور گاز چگونه کار می‌کند؟

دتکتور گاز یا آشکارساز گاز با کمک سنسورهای نشت گاز در سیستم شما ادغام می شود، امواج اولتراسونیک، الکتروشیمیایی یا نیمه هادی غلظت بالای گاز را تشخیص می دهند. این آشکارساز قادر است این امواج را با استفاده از امواج مادون قرمز شناسایی کند. دتکتور گاز بر اساس اندازه گیری غلظت گاز موجود در هوا و مقایسه آن با غلظت مجاز، نشت گاز را تشخیص داده و از طریق دستگاه های دزدگیر به افرادی که در آن منطقه هستند هشدار می دهد. اگر غلظت به سطح طبیعی خود برگردد، آشکارساز خاموش می شود

اگر دتکتور گاز خاموش نشود یا پس از یک بار فعال شدن مجدد تنظیم نشود، ردیاب گاز پس از 12 دقیقه سیگنال و صداهای خود را خاموش می کند و به کار خود ادامه می دهد.

توجه کنید که دتکتور ها تنها وسیله ای برای اعلام حریق می باشند. برای ایجاد ایمنی و محافظت بیشتر در محل کار یا خانه تان می توانید از انواع اسپرینکلر ها مانند اسپرینکلر بالازن، اسپرینکلر پایین زن و… استفاده کنید.

نقش دتکتور گازی در خانه هوشمند

خوشبختانه هیچ گاز قابل اشتعالی در خانه ها وجود ندارد که در تماس با آتش و دمای بالا به سرعت مشتعل شوند. می توان گفت تنها گاز خطرناک، گاز شهری است که در اجاق گاز و اجاق گاز استفاده می شود. عدم سوخت کامل این گاز که به گاز شهری معروف است. گاز مونوکسید کربن یا سی او  تولید می کند.

این گازها اگر ساعت ها در محیط بدون تهویه فرار کنند، می توانند باعث بروز حوادث شوند. با افزایش غلظت دی اکسید کربن در هوا، یک جرقه کوچک باعث انفجار می شود. این گاز بی بو و بی رنگ است. به همین دلیل قربانیان این گازها را مرگ خاموش می نامند.

ردیاب گاز هوشمند خانه قابلیت تشخیص این گاز و اطلاع رسانی به سیستم کنترل مرکزی را دارد. دستگاه نشت گاز یکی از وسایل ایمنی و حفاظتی منازل می باشد که مهمترین مزیت آن حفظ جان افراد می باشد

سیستم کنترل مرکزی در خانه‌های هوشمند در صورت حضور شخصی در خانه، بلافاصله از طریق دستگاه‌های دزدگیر به ساکنان خانه اطلاع می‌دهد و در صورت نبودن کسی در خانه، همچنان می‌توانند نشت گاز منزل را از تلفن همراه خود استعلام کنند. هر کجا. من هستم. به این ترتیب هنگام ورود به منزل با توجه به اینکه نشت گاز در منزل رخ داده است نکات ایمنی مانند روشن نکردن چراغ یا فندک و شروع به تهویه منزل را در نظر می گیرند. در برخی موارد، تشخیص منبع نشت گاز ممکن است زمان زیادی طول بکشد.

آشکارساز گاز به طور منظم غلظت گاز را در محیط اندازه گیری می کند و تا رسیدن به حد مجاز ادامه می دهد.

اقداماتی مانند توقف گاز ورودی به خانه، باز کردن پنجره، تماس با آتش نشانی یا هر شماره لازم ذخیره شده در تاسیسات، قطع برق به منظور عدم ایجاد جرقه در تجهیزات الکترونیکی یا هر سناریویی که در دزدگیر هوشمند تعریف شده است. سیستم، کنترل پنل خانه از جمله فعالیت هایی است که به صورت خودکار و بدون نیاز به حضور افراد انجام می شود

ردیاب گاز یا دتکتور گاز در صنایع مختلف کارکردهای زیادی دارد، زیرا علاوه بر نجات جان میلیاردها سرمایه گیرنده را از خطر نابودی نجات می دهد. گازهایی مانند استیلن، آمونیاک، هیدروژن، گاز مایع یا LPG که معمولا در مراکز صنعتی استفاده می شود. لازم به ذکر است که ردیاب ها در این مکان ها نیز مؤثر هستند.

دتکتور گاز خانگی

دتکتور گاز خانگی دستگاهی است که برای شناسایی و اندازه گیری غلظت گازهای موجود در خانه شما استفاده می شود. این دستگاه ها می توانند در تشخیص نشت گاز طبیعی، منوکسید کربن و سایر گازهای خطرناک به شما کمک کنند. دتکتورهای گاز خانگی معمولاً در آشپزخانه، گاراژ و سایر مناطقی که در معرض نشت گاز هستند نصب می شوند. آنها معمولاً از یک سنسور برای شناسایی گاز استفاده می کنند و در صورت رسیدن غلظت گاز به سطح خطرناک، هشدار می دهند. این دتکتور ها در انواع دتکتور گاز طبیعی و دتکتور گاز همه گازه موجود می باشند.

دتکتور گاز صنعتی

دتکتور گاز صنعتی دستگاهی است که برای شناسایی و اندازه گیری غلظت گازهای موجود در یک محیط صنعتی استفاده می شود. این دستگاه ها می توانند در تشخیص نشت گازهای خطرناک مانند گازهای قابل اشتعال، گازهای سمی و گازهای خورنده به شما کمک کنند. دتکتورهای گاز صنعتی معمولاً در کارخانه ها، پالایشگاه ها، نیروگاه ها و سایر محیط های صنعتی که در معرض نشت گاز هستند نصب می شوند. آنها اغلب از چندین سنسور برای شناسایی گازهای مختلف استفاده می کنند و در صورت رسیدن غلظت گاز به سطح خطرناک، هشدار می دهند. دتکتور های گاز صنعتی در دو نوع ثابت و قابل حمل (پرتابل) موجود هستند. 

سایر کاربردهای دتکتور گاز شامل موارد زیر است:

• پارکینگ‌ها و تونل‌های زیرزمینی
• آشپزخانه‌های صنعتی
• صنایع شیمیایی و آزمایشگاه‌ها
• استخرها