شیر گلوب چیست؟
به قطعاتی که جهت تنظیم جریانات سیال مورد استفاده واقع می شوند و دارای حرکت خطی می باشند، گلوب ولو گفته می شود. به طور کلی ولو ها برای نگه داشتن، راه اندازی و تنظیمات یک جریان در انواع مختلف لوله کشی های صنعتی و اتصالات متفاوت تعریف می شوند. نوع دیگری از این شیر ها دیلوج ولو نام دارند.
این شیر های کروی شکل که جهت تنظیمات جریان سیال به کار می روند، مسیر جریان را به طور کامل باز یا مسدود می کنند. و توسط دیسک شیر کروی می توان شیر را باز و بسته کرد. گلوب ولو به عنوان پرکاربردترین شیرآلات صنعتی شناخته شده است. همچنین از انواع آن در صنایع نفت، پتروشیمی، آتش نشانی و غیره استفاده می شود.بنابراین یکی از زیرساخت های اساسی و مهم صنعتی محسوب می شوند. زیرا امروزه لازمه‌ی استخراج انرژی کارخانه ها و صنایع مختلف مانند پتروشیمی، نیازمند به یک سری از ابزارهای حیاتی مانند این ولو ها می باشد.
با توجه به اهمیت گلوب ولو، در این مقاله سعی داریم در رابطه با انواع آن، ساختار، ظاهر، کاربرد و مزایای آن صحبت کنیم. پس تا انتهای مقاله همراه ما باشید تا بتوانید متناسب با کاربری خود، از انواع آن ها بهره ببرید.
اجزا گلوب ولو یا شیر کروی
طراحی گلوب ولو و نشیمنگاه به گونه ای می باشد که به محض برقراری اتصال جریان، ارتباط آن ها با یکدیگر قطع می شود.
شیر کروی از اجزای زیر تشکیل شده است.
- مهره فلکه
- فلکه
- ساقه
- مهره یوک
- استاد بولت
- مهره
- فلنج گلند
- گلند
- عایق بندی
- نشیمنگاه پشتی
- ساقه
- مهره یوک
- استاد بولت
- مهره
- فلنج گلند
- گلند
- عایق بندی
- نشیمن
همچنین بخوانید: معرفی انواع شلنگ آتش نشانی و کاربرد آن ها
اجزای تشکیل دهنده گلوب ولو
طراحی و ساختار گلوب ولو به ساختار شیرهای کشویی بسیار شباهت دارد. همچنین مجرابند آن به حالت دیسک طراحی شده است. قسمت انتهایی مجرابند به صورت مخروطی یا کروی می باشد که به روی یک حلقه نشیمنگاه قرار گرفته و مسیر را باز و بسته می کند. همچنین به همراه یک محرک پنوماتیکی یا الکتریکی در صنایع مختلف مورد استفاده قرار می گیرد.
گلوب ولو بر اساس ظاهر دیسک شامل سه گروه دیسک توپی، دیسک سوزنی و دیسک ترکیبی می باشد.
انواع شیر های کروی بر اساس طراحی بدنه به سه گروه شیر کروی Z شکل، شیر کروی Y شکل و شیر کروی زاویه ای دسته بندی می شوند.
همچنین انواع گلوب ولو ها بر اساس نحوه اتصالات به چهار دسته زیر تقسیم شده اند.
- درپوش پیچی
- درپوش میخی
- درپوش جوشی
- درپوش فشاری یا حرارتی
شیر کروی Z شکل
در طراحی و ساختار این نوع از ولو ها، سیال دارای زاویه ی چرخش 180 درجه می باشد. که متناسب با این زاویه، افت فشار زیادی به سیال وارد می شود. بنابراین این نوع از شیرهای کروی برای خط هایی که فاقد اهمیت فشار می باشند، مناسب است. پس در مواردی که شیر به طور دائم باز می باشد، تحت هیچ شرایطی از این نوع گلوب ولو استفاده نکنید.
شیر کروی Y شکل
در این نوع از گلوب ولو ها، استم و دیسک متناسب با نشیمنگاه یک زاویه 45 درجه را ایجاد می کند. از مزایای این نوع شیرهای کروی، به ضریب جریان سیالات بالا و کاهش فشار می توان اشاره کرد. سیال با زاویه نسبتا پایین تری وارد گلوب ولو شده و متناسب با همین نسبت با چرخ کمتری خارج می شود. به همین علت بهتر است در خطوط پایپینگ که شیر باید به طور مداوم باز باشد، از این مدل گلوب ولو استفاده کنید. همچنین می توان آن ها را در خط های تخلیه ای که شیرآلات آن ها بسته می باشد، به کار برد. طراحی اجزای تشکیل دهنده آن ها به گونه ای می باشد که اگر در آن ها رسوب تشکیل شود، به راحتی قابلیت تمیز شدن را خواهند داشت.
شیر کروی 90 درجه
در سازه های پایپینگی که نیاز به تغییر جهت در خط می باشد، می توان به جای استفاده از یک زانویی و شیر، از شیرهای بشقابی زاویه دار یا گلوب ولو ها استفاده کرد. از مزایای استفاده این ولو های بشقابی زاویه دار، مقاومت کم آن ها در مقابل عبور جریان های سیالات و حذف هر گونه اتصال اضافی می باشد. همچنین در مواقعی که سیالات فاقد ذرات معلق می باشند یا به گونه ای سیال تمیز می باشد، از این نوع ولو ها استفاده می شود.
همچنین بخوانید: چه ساختمان هایی به اسپرینکلر نیاز دارند؟
با توجه به ساختار بدنی و جریان پیچیده ای که در کانال های این نوع ولو مشاهده می شود، در حین عبور جریان سیال، تغییراتی در جهت حرکت آن پیش خواهد آمد. بنابراین باید انتظار تولید صدای آزاردهنده، افت ناگهانی فشار، لرزش و آشفتگی جریان سیالات را داشته باشیم.
کاربرد و مزایای شیرهای کروی
از انواع شیرهای کروی جهت تنظیم، قطع و وصل کردن جریان در صنایع مختلف به وفور استفاده می شود. مانیتور آتش نشانی نیز یکی از تجهیزاتی است که اغلب در قایق های آتش نشانی، یدک کش ها و یا کامیون ها برای خاموش کردن آتش به صورت دستی به کار برده می شود.
برخی از کاربرد ها و مزایای گلوب ولو ها عبارت هستند از:
- استفاده در پلنت های تصفیه فاضلاب های صنعتی
- استفاده در نیروگاه ها
- استفاده از شیر کروی در کارخانه ها
- استفاده از گلوب ولو در خطوط بخار
- استفاده از انواع شیرهای کروی در تاورهای خنک کنند
- استفاده از انواع مختلف گلوب ولو در سیستم های روغن کاری
- استفاده از آن ها برای قطع و وصل و کنترل سیال
- امکان تعمیر و نگهداری روی خطوط، متناسب با طراحی منحصر به فرد این گونه شیرها
- در دسترس بودن لوازم یدکی آن ها
- سرعت واکنش بالا به دلیل وجود فاصله کم دیسک
- آسان بودن روکش مجدد نشیمنگاه
- آسان بودن نگهداری نشیمنگاه
جنس بدنه گلوب ولو جهت استفاده در کاربری های مختلف و صنایع پر فشار از چدن، برنج و برنز انتخاب می شود. همچنین از کربن استیل فورج شده یا فولاد ضد زنگ برای بدنه شیر کروی در کاربری هایی که دارای فشار کمتری می باشند استفاده می شود. گلوب ولو های سایز بزرگ توسط اعتبار سنجی فشار استاندارد ASME شناسایی شده و توسط فلنج های پیچی، مهره ای یا جوشی ساخته می شوند. بنابراین به علت افت فشار در مسیر جریان، در انتخاب شیر کروی در مقایسه با سایر ولو ها باید دقت بیشتری داشته باشید.
سخن پایانی
در شیر کروی به طور معمول جهت بررسی فضای داخلی شیر، از انواع درپوش های پیچ و مهره ای استفاده می شود. در این گونه ولو ها شما به راحتی می توانید ساقه و دیسک را تعویض کنید. با توجه به نکات ذکر شده، انواع گلوب ولو به طور کلی در کنترل جریان سیالات کاربرد دارند. بنابراین برای اتوماسیون، گزینه ی بسیار مناسبی می باشند. اکثر تولید کنندگان شیرآلات صنعتی، این مجموعه را به صورت یکپارچه تولید می کنند. هنگامی که شیر مجهز به محور مستقیم می باشد، فعالیت آن از طریق یک پیستون یا دیافراگم صورت می گیرد.
با توجه به نکات گفته شده و متناسب با کاربرد صنایع مختلف می توانید از طریق مشاوره و پشتیبانی فروشگاه سیف مد، راهنمایی های لازم را جهت انتخاب انواع شیرهای کروی دریافت کنید.
سوالات متداول
ولو یعنی چه؟
“ولو” به معنای “شیر” است. در صنعت، ولو به دستگاهی گفته میشود که برای کنترل جریان سیال در لولهها استفاده میشود.
ممنون از دادهاتون
به گلوب ولو در واژه فارسی شیر بشقابی هم میگویند؟
بله عزیز