ربات آتش نشان چیست؟

ربات آتش نشان، یکی از بهترین تکنولوژی های بشر جهت بررسی و خاموش کردن آتش به شمار می رود. این گونه ربات ها از مکانیزم مخصوص به خود برخوردار هستند. هدف از ساخت این نوع ربات ها، آسان تر کردن کار آتش نشان ها جهت مهار کردن آتش می باشد. خاموش کردن آتش در نقاط دور از دسترس برای آتش نشان ها بسیار چالش برانگیز است. امدادرسانی در این مناطق برای اکثر آتش نشان ها دشوار بوده و امکان به خطر افتادن جان آنها در منطقه مورد نظر وجود دارد. امروزه، پیشرفت های زیادی در زمینه علم رباتیک حاصل شده است. ربات های آتش نشان یکی از بهترین فناوری های موجود در عصر حاضر می باشند. این گونه ربات ها توانسته اند تا به الان خیلی از مشکلات آتش نشان ها را در مهار کردن آتش، مرتفع سازند.

همچنین بخوانید: کشتی آتشخوار

آتش، یکی از چهار عنصر کلاسیک است که از همان آغاز به حقیقت پیوستن جهان به وجود آمد. آتش از قابلیت های مختلفی چون گرما بخشی، پاکسازی و… برخوردار است. البته این عنصر با توجه به مزایای مثبت آن از قابلیت ویرانگری هم برخوردار می باشد. هنگامی که آتش از کنترل خارج شود، مهار کردن آن بسیار دشوار است. این امر می تواند برای حیات آدمیان بسیار خطرناک باشد. صدمات و تلفات ناشی از حریق باعث شده است تا شرکت های رباتیک جهت تولید ربات های اطفای حریق اقدام نمایند. تکنولوژی ساخت این ربات ها به نحوی است که قادر به انجام یک سری وظایف خطرناک به هنگام آتش سوزی می باشند.

کاربرد ربات آتش نشان

ربات آتش نشان به منظور کنترل و خاموش کردن آتش در مکان های مختلف و همچنین آتش نشانی صنعتی مورد استفاده قرار می گیرد. از ربات های خاموش کننده آتش می توان در محیط هایی نظیر: پالایشگاه ها، پتروشیمی ها، بیمارستان ها و… استفاده نمود. مزایای استفاده از این نوع ربات به حدی است که امروزه متخصصان ایمنی قصد دارند مدل های پیشرفته این محصول را در قالب یک انسان آتش نشان خلق نمایند. در مناطقی که امکان امداد رسانی توسط آتش نشان ها وجود ندارد، استفاده از این نوع ربات ها می تواند بسیار کاربردی باشد. امکان بروز حریق در مکان های صنعتی بیشتر از بقیه مناطق است. به همین خاطر استفاده از ربات های آتش نشان در محیط های صنعتی نظیر: پالایشگاه ها، پتروشیمی ها و… اهمیت ویژه ای پیدا می کند.

ساخت ربات آتش نشان

ربات آتش نشان میتواند روزانه جان بسیاری از افراد را به هنگام بروز حادثه آتش سوزی نجات دهد. دستگاه های رباتیک به عنوان یک مامور آتش نشانی می توانند جان بسیاری از انسان ها را به هنگام خطر حفظ کنند. ربات های آتش نشان دارای مدل های مختلفی هستند. برخی از این ربات ها جهت بررسی وضعیت در محل حریق مورد استفاده قرار می گیرند. برخی مدل های دیگر به عنوان خاموش کننده های بزرگ از قابلیت کنترل از راه دور برخوردار هستند.  

ربات آتش نشان در موقعیت هایی که انسان نمی تواند فعالیت های امدادرسانی را انجام دهد، مورد استفاده قرار می گیرد. این نوع ربات ها از قابلیت حرکت خودکار برخوردار بوده و می توانند به راحتی محل آتش سوزی را شناسایی کنند. ربات اطفای حریق یک هوش مصنوعی بوده که پس از حس کردن آتش، آب را در همان مسیر مشخص شده پخش خواهد کرد.

 ربات آتش نشان دارای یک میکروکنترلر بوده که از آن به عنوان مغز متفکر دستگاه یاد می شود. میکروکنترلر از یک پردازنده و حافظه کوچک ساخته شده است که امکان برنامه ریزی برای یک سری وظایف از پیش تعیین شده را به راحتی فراهم می کند. با استفاده از این تکنولوژی می توان ربات های هوشمند را جهت مهار کردن آتش در موقعیت های دشوار مورد استفاده قرار داد.

ربات های آتش نشان از 5 سنسور مادون قرمز در جلوی بدنه خود برخوردار بوده که با دادن برنامه به آن، امکان ردیابی حریق و خاموش کردن آن به راحتی فراهم می شود. این سنسورها از قابلیت شناسایی خودکار حریق برخوردار می باشند. برنامه نویسی ربات های آتش نشان توسط متخصصان ماهر و خبره انجام می شود. تمام فرایندهای مربوط به مدیریت و کنترل آتش از پیش طراحی شده و به صورت کاملا خودکار صورت می پذیرد.

آشنایی با انواع ربات های خاموش کننده آتش

ربات های آتش نشان دارای مدل های متفاوتی می باشند. از جمله رایج ترین ربات های آتش نشان می توان به موارد زیر اشاره نمود.

• ربات خاموش کننده آتش از نوع ثابت

 این نوع ربات ها به حسگرهای UV مجهز بوده و در مناطق خاص مورد استفاده قرار می گیرند.  

• ربات خاموش کننده آتش از نوع متحرک

این نوع ربات ها همانگونه که از نامشان پیداست، متحرک بوده و از قابلیت کنترل از راه دور برخوردار هستند.

کنترل ربات آتش نشان متحرک به وسیله بلوتوث، وای فای یا حتی موبایل انجام می شود. این نوع مدل ها در مقایسه با ربات های آتش نشان ثابت از تجهیزات و امکانات پیشرفته تری برخوردار هستند. عدم نیاز به سوخت گیری مجدد بعد از پایان شارژ، مجهز بودن به دوربین و قابلیت عکس برداری از محل حادثه در جهات مختلف از جمله مهمترین مزایای استفاده از ربات های آتش نشان به شمار می روند. ربات های آتش نشان با برخورداری از سنسورهای لیزری، جی پی اس، لوله مخصوص انتقال آب و یک سری تجهیزات دیگر امکان مهار کردن آتش و کنترل آن را به راحتی فراهم می کنند.    

ربات آتش نشان ایرانی

در کشور ما، یک سری مدل های ربات آتش نشان ایرانی طراحی و ساخته شده است که امکان مهار آتش را در محیط های مسکونی و صنعتی مهیا می کنند. ربات های آتش نشان ایرانی به منظور تحقق اهداف خاصی مورد استفاده قرار می گیرند. از جمله مهمترین ویژگی های ربات آتش نشان ایرانی می توان به موارد زیر اشاره نمود.

• مدیریت آتش
• قابلیت استفاده در شب
• اندازه گیری دمای محیط
• شناسایی و نجات مصدومین
• عکس برداری از محل آتش سوزی
• مهار آتش در نزدیکترین محل ممکن
• رصد وضعیت محل آتش توسط دوربین
• قابلیت ارسال تصاویر و صدا با کیفیت بالا به اپراتور
• حمل لوله های آتش نشانی به محل های صعب العبور
• برخورداری از بازوهای مخصوص جهت ورود به محل آتش سوزی

علاوه بر تمام این موارد، یک سری پهپاد آتش نشانی ایرانی وجود داشته که از قابلیت کنترل از راه دور برخوردار هستند. از این نوع پهپادهای آتش نشان بیشتر در مناطق غیر قابل دسترس و صعب العبور جهت مهار آتش استفاده می شود. از جمله مهمترین ویژگی های این پهپادها، پرتاب گلوله های ضد آتش به محل وقوع حادثه می باشد. این گلوله های ضد آتش پس از پرتاب باعث کاهش اکسیژن محیط و مهار آتش سوزی می شوند. واتر میست آتش نشانی نیز یکی دیگر از تجهیزات آتش نشانی می باشد که برای اطفای حریق در عملیات استفاده می شود.

سیستم رباتیک در آتش نشانی

ربات آتش نشان با توجه به یک سری وظایف از پیش تعیین شده، طراحی و تولید می شود. ربات های آتش نشان قادر به تجزیه و  تحلیل، مکان یابی حریق، جستجو، عملیات نجات و نظارت بر متغیرهای خطرناک می باشند. کنترل و مهار آتش از جمله مهمترین وظایف این ربات ها به شمار می روند. سیستم های رباتیک اطفای حریق از نوع ثابت در مناطق پرجمعیت و خطرناک جهت مقابله با هرگونه تهدید مورد استفاده قرار می گیرند. در ساخت این نوع ربات ها از سنسورهای اشعه ماوراء بنفش یا مادون قرمز جهت شناسایی و مکان یابی حریق استفاده شده است.

سیستم های اطفای حریق رباتیک از نوع متحرک دارای انواع مختلفی بوده که از قابلیت کنترل از راه دور برخوردار هستند. این نوع ربات ها دارای شیلنگ آتش نشانی جهت خاموش کردن آتش می باشند. ربات های آتش نشان متحرک از طریق مجموعه ای از سنسورها می توانند اطلاعات را به یک اپراتور از راه دور انتقال دهند. در حال حاضر، مهندسان و متخصصان ایمنی آتش به دنبال ساخت رباتیک های هوایی مانند هواپیماهای بدون سرنشین هستند که امکان مهار آتش را در موقعیت های دشوار فراهم کنند. استفاده از این نوع سیستم های اطفای حریق رباتیک می تواند تا حد زیادی صدمات و تلفات ناشی از آتش سوزی را کاهش دهد.

مزایا و معایب استفاده از ربات های آتش نشان

ربات آتش نشان، بهترین وسیله ای است که می توان از آن جهت کنترل و مدیریت آتش در محیط های صنعتی و مسکونی استفاده کرد. همانطور که میدانید، امروزه پیشرفت های عظیمی در علم رباتیک انجام شده است که از جمله آنها می توان به ربات آتش نشان اشاره نمود. این نوع ربات ها به منظور حفظ جان انسان ها در شرایط دشوار طراحی شده اند. زمانی که مهار آتش برای آتش نشان ها در برخی شرایط بسیار دشوار باشد، ربات های هوشمند جهت آسان تر کردن شرایط وارد میدان می شوند.

بسیاری از تجهیزات جانبی مانند مانیتور آتش نشانی، انواع شیر هیدرانت آتش نشانی و… وجود دارد که هنگام عملیات اطفا حریق استفاده می شوند. اما کاهش هزینه و زمان، امکان دسترسی به مکان های پر خطر و مهار آتش با سرعت بالا از جمله مهمترین مزایای استفاده از ربات های آتش نشان به شمار می روند. ربات های آتش نشان به دلیل برخورداری از یک سری تکنولوژی های پیشرفته، امکان خاموش کردن آتش را حتی در محیط های صعب العبور به راحتی فراهم می کنند. با تمام به موارد ذکر شده می توان گفت که مزایای استفاده از ربات های خاموش کننده آتش بیشتر از معایب آنها است. تنها ایرادی که می توان به ربات های آتش نشان وارد نمود، هزینه بالای ساخت آنها می باشد.  

منابع

• https://www.online-sciences.com/robotics/autonomous-fire-fighter-robot-importance-types-and-uses/
• https://safetymanagement.eku.edu/blog/the-use-of-robotics-in-firefighting/