فلوسوئیچ در سیستمهای اسپرینکلر آتش نشانی نصب میشود تا جریان آب را هنگام فعال شدن سر اسپرینکلر تشخیص دهد. این فلوسوئیچ حرکت آب در لولهکشی اسپرینکلر را کنترل میکند و سیگنالی به پنل کنترل اعلام حریق یا سایر سیستمهای ایمنی ارسال میکند تا نشان دهد که اسپرینکلرها فعال شدهاند. این امر امکان هشدار فوری و واکنش سریع به حادثه آتشسوزی را فراهم میآورد.
نصب فلوسوئیچ در سیستم اسپرینکلر معمولا به این شکل انجام میشود که دستگاه در مسیر لولهکشی اسپرینکلر قرار میگیرد، اغلب روی خط اصلی تامین آب یا خطوط فرعی نصب میشود. فلوسوئیچ باید در جایی نصب شود که بتواند به درستی جریان آب ناشی از فعال شدن اسپرینکلر را تشخیص دهد. نصب صحیح مستلزم این است که فلوسوئیچ با اندازه و نوع لوله سازگار باشد و اتصالات الکتریکی به سیستم اعلام حریق به درستی انجام شود تا سیگنالدهی قابل اعتماد فراهم گردد.
فلو سوئیچ چیست؟
فلوسوئیچ دستگاهی است که برای قطع یا وصل یک مدار الکتریکی بر اساس وجود یا عدم وجود جریان سیال در داخل یک لوله یا کانال طراحی شده است. این فلوسوئیچ میزان جریان مایعات، گازها یا بخار را در سیستمهای صنعتی یا ایمنی کنترل و نظارت میکند. وقتی جریان به نقطه تعیین شدهای برسد، فلوسوئیچ تجهیزات متصل مانند پمپها، آلارمها یا دمپرها را فعال یا غیرفعال میکند تا عملکرد ایمن و بهینه حفظ شود. فلوسوئیچها انواع مختلفی دارند از جمله:
- پره (پدل)
- پیستونی (یا شاتل)
- حالت جامد
فلوسوئیچهای با پره از یک پره لولایی استفاده میکنند که با جریان سیال حرکت میکند و کلید را فعال میکند. فلوسوئیچهای پیستونی از یک پیستون مغناطیسی بهره میبرند که در پاسخ به تغییرات جریان حرکت میکند و یک کلید رید را تحریک میکند. فلوسوئیچهای حالت جامد بر اساس اصول پراکندگی حرارتی کار میکنند و تغییرات دما ناشی از جریان سیال را اندازهگیری میکنند تا تغییرات نرخ جریان را تشخیص دهند.
مراحل نصب فلوسوئیچ آتش نشانی
نصب درست فلوسوئیچ باعث میشود سیستم هشدار و اطفا حریق به موقع فعال شود. مراحل نصب فلوسوئیچ آتش نشانی عبارتاند از:
انتخاب فلوسوئیچ مناسب
اولین قدم در نصب فلوسوئیچ آتش نشانی، انتخاب دستگاهی است که با اندازه لولههای سیستم اسپرینکلر، نوع سیال (معمولا آب)، دمای کاری و فشار سیستم سازگار باشد. انتخاب صحیح فلوسوئیچ باعث میشود که عملکرد سیستم اطفا حریق به صورت بهینه و دقیق انجام شود.
قطع جریان آب و برق
قبل از شروع عملیات نصب، باید جریان آب سیستم اسپرینکلر و برق مربوط به سیستم را قطع کنید. این کار از بروز خسارتهای احتمالی و خطرات ایمنی جلوگیری میکند و شرایط ایمن برای نصب فراهم میآورد.
آمادهسازی محل نصب
محل نصب فلوسوئیچ آتش نشانی باید در مسیر مستقیم لوله و حداقل 15 سانتیمتر بعد از اتصالات و 60 سانتیمتر بعد از شیرآلات قرار داشته باشد. بخش لولهای که قرار است فلوسوئیچ در آن نصب شود باید برش داده شده و سطح آن تمیز و صاف شود. همچنین باید از نصب فلوسوئیچ در نزدیکی زانوها و تغییر جهتهای لوله خودداری کرد تا جریان آب به صورت یکنواخت عبور کند.
نصب فیزیکی فلوسوئیچ
فلوسوئیچ آتش نشانی باید به صورت خطی و مطابق جهت جریان آب (که معمولا روی بدنه دستگاه با فلش مشخص شده است) نصب شود. در صورت نیاز، برای نصب فلوسوئیچهای نوع U بولت، باید سوراخی دقیق در مرکز محور لوله ایجاد و با سوهان صیقلی گردد. استفاده از دستگاه گردبر برای سوراخکاری توصیه میشود و جوشکاری به هیچ عنوان مجاز نیست.
اتصالات الکتریکی
سیمکشی فلوسوئیچ باید طبق دستورالعمل سازنده و استانداردهای برق محلی انجام شود. کابلها به پنل کنترل آتش نشانی یا سیستم نظارتی متصل میشوند و باید اتصال زمین به درستی برقرار شود. همچنین کابلها باید توسط لوله خرطومی فلزی محافظت شوند تا از آسیبهای احتمالی جلوگیری شود.
تنظیمات اولیه
در برخی مدلها ممکن است نیاز به تنظیم حداقل و حداکثر جریان یا وضعیت هشدار فلوسوئیچ باشد. این تنظیمات باید مطابق با مشخصات فنی دستگاه انجام شود تا عملکرد دقیق و قابل اطمینان تضمین گردد.
آزمایش و راهاندازی
پس از نصب، جریان آب را برقرار کنید و عملکرد فلوسوئیچ را با شبیهسازی شرایط جریان آزمایش نمایید. اطمینان حاصل کنید که فلوسوئیچ سیگنال صحیح را ارسال میکند و سیستم اعلام حریق به درستی پاسخ میدهد.
در نهایت تمامی اتصالات فلوسوئیچ باید محکم و محل نصب به خوبی آببندی شود تا از نشت آب و آسیبهای احتمالی جلوگیری گردد. همچنین بهتر است فلوسوئیچ حداقل 2 متر بالاتر از کف نصب شود تا از برخورد با اجسام و افراد محافظت شود.
کاربرد های فلو سوئیچ
فلوسوئیچ نقش مهمی در کنترل و پایش جریان سیالات ایفا میکنند و به افزایش ایمنی، بهبود عملکرد و جلوگیری از آسیب دیدگی دستگاهها کمک مینمایند. کاربردهای فلوسوئیچ آتش نشانی در حوزههای مختلف صنعتی و تجاری عبارتاند از:
کاربردهای فلوسوئیچ |
سیستمهای اسپرینکلر آتش نشانی برای تشخیص جریان آب در مواقع آتشسوزی |
سیستمهای تهویه مطبوع (HVAC) برای نظارت بر جریان هوا و کنترل فنها یا دمپرها |
سیستمهای دیگ بخار برای اطمینان از گردش صحیح آب و جلوگیری از خشکسوزی |
سیستمهای کنترل پمپ برای محافظت از پمپ در برابر شرایط بدون جریان یا جریان کم |
سیستمهای خنککننده برای حفظ جریان کافی مایع خنککننده |
صنایع فرآیندی برای نظارت و کنترل نرخ جریان مایعات، گازها یا بخار به منظور ایمنی و بهرهوری |
ویژگی فلوسوئیچ های آتش نشانی
فلوسوئیچها به گونهای طراحی شدهاند که در شرایط فشار بالا و محیطهای سخت عملکرد قابل اعتمادی داشته باشند و از بروز خطا جلوگیری کنند. ویژگیهای اصلی فلوسوئیچ آتش نشانی عبارتاند از:
- تشخیص دقیق جریان آب
- ساختار مقاوم در برابر فشار و شرایط سخت
- ارسال سیگنال الکتریکی به پنلهای هشدار
- سازگاری با انواع لولهها
- عملکرد ایمن در صورت خرابی
- نصب و نگهداری آسان
این ویژگیها باعث میشود فلوسوئیچها ابزار کلیدی برای تضمین ایمنی و کارایی سیستمهای اطفا حریق باشند.
نحوه عملکرد فلو سوئیچ آتش نشانی
فلوسوئیچ آتش نشانی یک حسگر مکانیکی یا الکترونیکی است که جریان آب در لولههای سیستم اطفا حریق را شناسایی میکند. زمانی که حرارت ناشی از آتش باعث باز شدن سر اسپرینکلر میشود، آب در لولهها به جریان درمیآید و این جریان موجب حرکت یک پره یا پیستون مغناطیسی داخل فلوسوئیچ میگردد. حرکت این قطعه مکانیکی باعث تغییر وضعیت کلید داخلی شده و مدار الکتریکی را یا وصل و یا قطع میکند.
این تغییر وضعیت، پیامی به پنل کنترل هشدار آتش ارسال میکند که نشاندهنده جریان آب و احتمال وقوع آتش است. در نتیجه، آلارمها فعال شده و سیستمهای ایمنی مانند پمپها و سامانههای اطلاعرسانی اضطراری به کار میافتند. علاوه بر این، فلوسوئیچ قادر است در صورت کاهش یا قطع جریان آب هشدار دهد و از آسیب دیدن پمپها و سایر تجهیزات جلوگیری کند.
جمع بندی
فلوسوئیچ آتش نشانی نقش مهمی در تشخیص جریان آب و فعالسازی سیستمهای هشدار و اطفا حریق دارد. نصب صحیح و انتخاب مناسب آن باعث عملکرد دقیق و ایمن سیستم میشود. این دستگاه با مقاومت بالا و سازگاری با انواع لولهها، امنیت ساختمانها را افزایش میدهد و از خسارات ناشی از آتش جلوگیری میکند.